Leiderschap

BLOG

5 maart 2018
De illusie van controle

In gesprekken bij opdrachtgevers (o.a. met leidinggevenden) of met vrienden, valt het me op dat het zo lastig is om los te laten. Dat men vaak denkt dat men iets kan of moet beheersen en controleren en dat er vooral heel hard gerend moet worden om dat voor elkaar te krijgen. Men houdt vast aan vormen die men kent, creëert een oneigenlijk beeld naar buiten en hanteert hierbij overwegend een kwantitatieve of mentale definitie van wat succesvol zijn is.
Aannames en conditioneringen vormen de meetlat die we zo hoog leggen, dat we vervolgens gefrustreerd en uitgeblust raken. Het oorspronkelijke plezier in wat we deden, verdampt in een race tegen de klok en een uiteindelijk onvervulbare prestatiedrang.

Soms herken ik dat bij mezelf ook. Als ik het wat rustiger heb, word ik onrustig, want stel je toch voor dat ik niet ‘genoeg’ werk heb of dat het helemaal opdroogt (wat nog nooit is voorgekomen)? En als ik heel veel opdrachten heb, ontstaat soms de angst om dat weer te verliezen. Zo maken we onszelf gek en elimineren we een gevoel van geluk wat overigens vaak zit in onverwachte momenten en ontmoetingen. Je moet wel in staat zijn deze te zien en echt te beleven. Dan is niet je hoofd, maar je hart aan het werk.

Binnen organisaties wordt er vaak gesproken over het feit dat medewerkers geen verantwoordelijkheid nemen. Men heeft hierbij meestal niet in de gaten, dat men hier zelf de veroorzaker van is. Als je in je leidinggevende rol niet los kunt laten, zaken enkel op jouw manier moeten gebeuren, zal de ander de ruimte (en het vertrouwen) niet voelen en nemen.

Uiteindelijk gaat het vooral om dit moment en de intentie, eerlijkheid en oprechte aandacht waarmee je de dingen doet. Als ik met mijn volle aandacht ben bij wat ik doe, ontstaat de rest bijna als vanzelf. Aanwezigheid trekt aan, vluchtigheid stoot af. Je kunt in de basis niet meer beïnvloeden dan dit moment en daar volledig mee zijn. Je kunt ook niet succesvol of gelukkig worden, je kunt het alleen maar zijn. Dit zit of gebeurt in jou.

Helaas is het zo dat er vaak iets ingrijpends moet gebeuren voordat dit besef komt. Een situatie waarbij de controle die je dacht te hebben, volledig weg is. Dat je denkt dat je de regie hebt totdat je ernstig ziek wordt, iemand die je dierbaar is sterft of jij je baan verliest waar je zo (vanuit ‘veiligheid’) aan vasthield. Achteraf zeggen mensen dan vaak dat dit ‘het beste’ was wat hen is overkomen, omdat je weer helemaal ‘wakker’ bent. Je ontwaakt, wordt maximaal bewust en je kwaliteit van leven en werken neemt toe. Er is niets meer hoog te houden, je komt uit bij je ‘naakte’ kern en werkelijkheid, wat voelt als een bevrijding.

Alle vormen waar je aan vasthoudt zijn vergankelijk, uiteindelijk is het jouw essentie die overblijft. ‘Sterf voordat je sterft.’ Geluk zit nooit in de omstandigheden, maar altijd in jezelf.

Wil je meer weten over mijn levenslessen? Lees mijn boek. Wil je iets veranderen in je leiderschap of met je team aan de slag? Neem contact met me op.

Renate O’Prinsen